Uprawnienia do kierowania autem można stracić m.in. przez zbyt szybką jazdę, zgromadzenie zbyt dużej liczby punktów karnych czy prowadzenie auta pod wpływem alkoholu. W większości przypadków po upływie okresu ograniczenia kierowcy starają się o odzyskanie prawa jazdy. Sposób postępowania zależy od tego, czy uprawnienia zostały zabrane na okres dłuższy czy krótszy niż 12 miesięcy. Przeczytaj i dowiedz się, jak odzyskać utracone prawo jazdy.
Jakie są przyczyny utraty prawa jazdy?
Prawo jazdy można stracić na skutek nieprzestrzegania przepisów ruchu drogowego. Uprawnienia mogą zostać zabrane m.in. na 3 miesiące, na rok, na 3 lata lub — w skrajnych przypadkach — nawet na 15 lat lub dożywotnio. Od czego to zależy?
- Możliwość jeżdżenia autem na kwartał stracą kierowcy, którzy przekroczyli prędkość powyżej 50 km/h względem obowiązującego w danym miejscu ograniczenia. Ponadto drogówka może zatrzymać uprawnienia do kierowania na 3 miesiące, jeśli przewozisz w aucie troje pasażerów ponad limit określony w dowodzie rejestracyjnym.
- Zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres od 6 miesięcy do 3 lat jest przewidywany dla osób, które dopuściły się wykroczenia. Takie nadużycie ma miejsce w sytuacji, gdy kierowca prowadzi samochód po spożyciu alkoholu, a jego stężenie we krwi wynosi od 0,2 do 0,5 promila.
- Jeśli kierowca popełni przestępstwo, może stracić uprawnienia na okres od roku do 15 lat. Grozi to m.in. sprawcom wypadków uciekającym z miejsca zdarzenia i osobom jeżdżącym w stanie nietrzeźwości (gdy stężenie alkoholu we krwi osiągnie powyżej 0,5 promila).
- W niektórych sytuacjach przewiduje się nawet dożywotnie odebranie uprawnień do kierowania. Sąd może wydać wyrok zakazujący jazdy autem np. gdy kierowca spowodował wypadek pod wpływem alkoholu i dodatkowo zbiegł z miejsca zdarzenia, nie udzielając pomocy.
Poza tym prawo jazdy można utracić po przekroczeniu limitu punktów karnych. Osoby mające uprawnienia krócej niż rok muszą zebrać ich 20, a bardziej doświadczeni kierowcy – 24.
Czy jest możliwe szybsze odzyskanie prawa jazdy?
O szybsze odzyskanie prawa jazdy mogą starać się kierowcy, którzy utracili uprawnienia za prowadzenie pod wpływem alkoholu. Jest to dopuszczalne w dwóch sytuacjach:
- gdy kierowca otrzymał tymczasowy zakaz prowadzenia pojazdów — po upływie połowy wymierzonej kary;
- jeśli zakaz został wydany dożywotnio — po 10 latach od wdrożenia środka karnego.
Szansa na złagodzenie wyroku dotyczy osób, które w czasie po utracie prawa jazdy prezentowały wzorową postawę — nie łamały przepisów i zachowywały się właściwie. W takich przypadkach dopuszcza się możliwość zmiany zakresu obowiązującego środka karnego. Co to oznacza? Kierowca będzie mógł prowadzić samochód, jednak pojazd musi zostać wyposażony w blokadę alkoholową. Urządzenie uniemożliwia uruchomienie pojazdu, jeśli czujniki wykryją obecność alkoholu w wydychanym powietrzu powyżej 0,1 mg w 1 dm3.
Odzyskanie prawa jazdy odebranego na krócej niż rok
Odzyskanie prawa jazdy po jego odebraniu na okres 12 miesięcy lub krótszy nie jest bardzo skomplikowane. Wystarczy dopełnić kilku formalności, by znów bez obaw móc prowadzić auto.
Ważne, by sprawdzić aktualność badań lekarskich, które są ważne tak długo, jak odebrane prawo jazdy. Jeśli upłynął termin ich obowiązywania, najpierw należy umówić się na wizytę do orzecznika.
Po upływie okresu utraty uprawnień do prowadzenia pojazdów należy udać się do:
- urzędu miasta — jeśli mieszkasz w mieście powiatowym;
- urzędu dzielnicy — jeśli mieszkasz w Warszawie;
- starostwa powiatowego — w pozostałych przypadkach.
Podczas wizyty należy złożyć wypełniony wniosek o zwrot zatrzymanego prawa jazdy. Formularz da można pobrać z internetu lub bezpośrednio z urzędu. Oprócz tego niezbędne jest potwierdzenie wniesienia opłaty za oddanie dokumentów upoważniających do kierowania autem. Za sam zwrot zapłacisz 50 gr, a w przypadku konieczności wydania nowego prawa jazdy (gdy stare utraciło już ważność) – 100,50 zł. Do załatwienia formalności w urzędzie musisz mieć ze sobą ważny dokument tożsamości — dowód osobisty lub paszport.
Zwrot prawa jazdy otrzymasz od razu po złożeniu wniosku, o ile nadal jest ono ważne. W innym razie na nowy dokument będziesz musiał poczekać do 7 dni.
W przypadku otrzymania odmownej decyzji możesz w ciągu 14 dni zgłosić się do samorządowego kolegium odwoławczego.
Odzyskanie prawa jazdy odebranego na dłużej niż rok
Jeśli utraciłeś uprawnienia do kierowania samochodem na dłużej niż rok, na odzyskanie prawa jazdy musisz poświęcić nieco więcej czasu. W takiej sytuacji niezbędne jest ponowne podejście do państwowego egzaminu teoretycznego i praktycznego.
- Na początek musisz udać się do wydziału komunikacji właściwego dla Twojego miejsca zamieszkania i uzyskać odpowiednie skierowanie.
- Następnie powinieneś zapisać się w Wojewódzkim Ośrodku Szkolenia Kierowców na egzamin.
- Z pozytywnym wynikiem musisz – tak samo jak osoby, którym odebrano uprawnienia na krócej niż rok — wypełnić i złożyć wniosek oraz dokonać opłaty.
Utrata prawa jazdy a kwestia OC
Wiele osób po utracie uprawnień zastanawia się, czy przed odzyskaniem prawa jazdy mają obowiązek opłacać składki OC. Warto pamiętać, że obowiązkowe ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej jest przypisane do auta, a nie do kierowcy. Ponadto posiadanego samochodu nie da się tymczasowo wyrejestrować, chyba że np. został skradziony lub oddany do skupu złomu. Z tego powodu, mimo braku upoważnienia do kierowania pojazdami mechanicznymi, nadal trzeba regularnie wykupywać OC. Nawet kilkudniowa przerwa w ciągłości polisy może skutkować wysokimi karami ze strony Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego.
Jeśli prawo jazdy zostało Ci odebrane na krócej niż rok, najlepiej przeczekać ten okres i w międzyczasie pamiętać o opłaceniu OC. W przypadku gdy uprawnienia straciłeś na kilka lat, możesz rozważyć sprzedaż samochodu lub przekazanie go komuś z rodziny. Wtedy polisa przejdzie na nowego właściciela, a Ty unikniesz obowiązku opłacania składki za auto, którym i tak nie możesz się przemieszczać.