Bardzo wiele osób w okolicy 18. roku życia czym prędzej decyduje się rozpocząć kurs prawa jazdy i jak najszybciej podejść do egzaminu. Zdobycie uprawnień do prowadzenia samochodu sprawia, że czują się oni bardziej niezależni i samodzielni. Do niedawna wystarczyło raz zdać egzamin, aby móc kierować autem przez całe życie. Zastanawiasz się, jak jest obecnie? Czy każde prawo jazdy jest terminowe? Sprawdź.
Rząd nieustannie pracuje nad poprawą bezpieczeństwa na drogach w kraju. Z tego powodu są wprowadzane wyższe mandaty i nowe przepisy dotyczące poruszania się po jezdni. Pojawiają się nowe paragrafy np. odnośnie do zachowania odpowiedniej odległości od innych pojazdów oraz konieczności ustępowania pierwszeństwa pieszym i rowerzystom. Zmieniono także datę ważności prawa jazdy z bezterminowego na tymczasowe.
Tymczasowe prawo jazdy – czym jest?
18 stycznia 2013 roku zmieniło się prawo przyznawania prawa jazdy. Od tego dnia upoważnienie do kierowania pojazdem jest wydawane wyłącznie na czas określony, a nie bezterminowo tak jak do tej pory. W związku z tym wszystkie dokumenty wydane po tym czasie mają określoną datę ważności. W zależności od zakresu uprawnień, a także sytuacji zdrowotnej kierowcy, można otrzymać prawo jazdy na 15, 10 i 5 lat.
Z kolei wszystkie bezterminowe uprawnienia, które zostały wydane przed 18 stycznia 2013 roku, trzeba będzie wymienić w okresie od 19 stycznia 2028 roku do 18 stycznia 2033 roku, pomimo że nie mają daty ważności. Następne dokumenty będą wydawane na określony czas. Jednak dokładne terminy wymiany prawa jazdy zostaną podane przez ministra od spraw transportu dopiero w przyszłości.
Natomiast bardzo ważne jest to, że od 31 marca 2020 roku obowiązują przepisy tzw. tarczy antykryzysowej wprowadzonej w związku z wybuchem pandemii Covid-19. W ramach tej ustawy nie ma obecnie obowiązku wymiany dokumentu do 60 dni od daty odwołania stanu epidemii, nawet jeśli zakończyła się jego data ważności. W ten sposób rząd próbuje ograniczyć ryzyko transmisji koronawirusa i zwiększyć szanse na zwalczenie Covid-19.
Prawo jazdy na 5 lat – kiedy można otrzymać?
Każdy przyszły kierowca może otrzymać uprawnienia do poruszania się pojazdem na 15 lub 5 lat. Zastanawiasz się, od czego to zależy? To proste – od kategorii prawa jazdy. Osoby, które zdają egzamin na:
- AM, A1, A2, A, B1, B, B+E lub T otrzymają dokument z terminem ważności 15 lat,
- C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D lub D+E będą mogły poruszać się pojazdami o wadze powyżej 3,5 tony tylko przez 5 lat.
Tak drastyczne ograniczenia wynikają przede wszystkim z troski o bezpieczeństwo na drogach. Kierowcy samochód ciężarowych, autobusów czy innych pojazdów o masie większej niż 3,5 t często spędzają w kabinie pojazdu wiele godzin, przez co są szczególnie narażeni na rozwój różnych chorób.
Prawo jazdy na 10 lat – kiedy jest przyznawane?
Pomimo tego, że standardowo prawo jazdy jest wydawane na 15 lat, w wyjątkowych sytuacjach czas ten może ulec skróceniu do 10 lat. Tak się zdarza, jeśli lekarz podczas badania uzna, że sytuacja zdrowotna kandydata na kierowcę nie jest idealna i w przyszłości może być ono przyczyną niebezpiecznych sytuacji na drodze. Zazwyczaj dotyczy to osób, które zmagają się z:
- wadą wzroku lub słuchu,
- trudnościami ortopedycznymi,
- problemami kardiologicznymi.
W prawie jazdy takich kierowców znajdzie się odpowiedni kod. Np. w przypadku osób z wadą wzroku rozpoczyna się on od cyfr 01. W ten sposób określa się, czy osoby prowadzące samochód powinny nosić okulary, soczewki kontaktowe, szkła ochronne czy inne rodzaje szkieł, które pomagają w prowadzeniu auta.
Na podstawie tych informacji policjant podczas kontroli drogowej może upewnić się, że kierowcy poruszają się zgodnie z prawem i przyznanymi uprawnieniami.
Tymczasowe prawo jazdy – dlaczego jest to konieczne?
Wiele osób uważa, że rezygnacja z bezterminowego prawa jazdy to tylko dodatkowy kłopot i „papierologia”. Nic bardziej mylnego. Dzięki temu można:
- sprawdzić, czy stan zdrowia osoby, która posiada uprawnienia do prowadzenia samochodu, nadal pozwala jej to robić bez stwarzania niebezpiecznych sytuacji na drodze – wraz z upływem lat może znacząco zmienić się sytuacja zdrowotna kierowcy. Wada wzroku lub słuchu, problemy z cukrzycą czy ciśnieniem krwi, to tylko niektóre czynniki, które mogą o wpłynąć na czas reakcji czy koncentrację podczas jazdy;
- poprawić bezpieczeństwo na drodze – osoby, które podupadły na zdrowiu w ostatnich latach stracą uprawnienia, dzięki czemu przez swoje ograniczenia nie będą już więcej powodować niebezpiecznych sytuacji podczas jazdy;
- wykryć rozwijające się schorzenia i choroby przewlekłe – wiele osób zapomina badać się regularnie. Dzięki konieczności odbycia wizyty u lekarza można odkryć początki wad wzroku i słuchu, a także np. cukrzycy, nadciśnienia czy problemów z kręgosłupem. W rezultacie taka osoba może zostać skierowana na specjalistyczne badania, zanim będzie za późno.
Wymiana prawa jazdy to także możliwość zastanowienia się nad swoim stylem jazdy. Przed złożeniem wniosku o ponowne wydanie dokumentu trzeba uzupełnić odpowiednią ankietę i odpowiedzieć na pytania np. odnośnie do liczby spowodowanych wypadków. Dzięki temu można uświadomić sobie, że kierując samochodem, zagrażasz innym.
Tymczasowe prawo jazdy – na czym polega wymiana?
Osoby, które są zmuszone wymienić prawo jazdy, nie powinny się obawiać. Procedura nie wymaga ponownego przystępowania do egzaminu. Potrzebne są nowe orzeczenie lekarskie, zdjęcie w odpowiednim rozmiarze oraz uzupełniony stosowny wniosek. Zebrane dokumenty należy zanieść do urzędu miasta do wydziału komunikacji, gdzie trzeba uiścić dodatkową opłatę za wyrobienie nowego prawa jazdy w wysokości 100,50 zł.
Wymiana prawa jazdy to skuteczny sposób na poprawę bezpieczeństwa na drodze. Dlatego, jeśli nadszedł czas na odnowienie Twojego dokumentu, nie zwlekaj z tym!
