Jazda samochodem zawsze wymaga dobrej sprawności fizycznych oraz umiejętności motorycznych. Jeśli kierowca nie jest w stanie uważnie obserwować swojego otoczenia i szybko reagować na różne nagłe sytuacje, to za kierownicą może stwarzać dla innych poważne zagrożenie. Z tego powodu istnieje wiele wymogów oraz ograniczeń, z jakimi musi liczyć się osoba ubiegająca się o prawo jazdy. Do najważniejszych kwestii należy oczywiście w pełni sprawny wzrok, który jest jednym z podstawowych zmysłów potrzebnych w czasie jazdy samochodem.
Sprawność motoryczna – podstawowe badania
Osoby z wadami wzroku w większości przypadków mogą prowadzić samochód, ale istnieją w tej kwestii spore ograniczenia. Trzeba dokładnie je poznać, aby z góry wiedzieć, czy w danym przypadku uzyskanie prawa jazdy będzie w ogóle możliwe.
Polskie prawo przewiduje, że przez niektóre ograniczenia prawo jazdy jest niedostępne dla osób, które z przyczyn zdrowotnych mogą stwarzać zagrożenie dla innych uczestników ruchu. Przed przystąpieniem do egzaminu na prawo jazdy należy koniecznie przejść kilka podstawowych badań, w czasie których sprawność kandydata ma zostać zweryfikowana.
Badania takie może przeprowadzić zwykły lekarz rodzinny. Obejmują one badanie podstawowych zmysłów, takich jak słuch i wzrok. Potencjalne ograniczenia są jednak znacznie szersze. Przeciwwskazaniem do otrzymania prawa jazdy są na przykład poważniejsze dolegliwości układu krwionośnego czy choroby neurologiczne. Każda dolegliwość, która może powodować zaburzenie w postrzeganiu i reagowaniu na otoczenie lub po prostu stworzyć jakąkolwiek niebezpieczną sytuację jest tu potencjalną przeszkodą dla kandydata. Oczywiście, potrzebne jest również zbadanie zdrowia psychicznego danej osoby.
Wymagania jedynie na pozór są tu dość wysokie. W rzeczywistości bardzo wiele chorób i dolegliwości, które na pierwszy rzut oka są poważną przeszkodą, wcale nie uniemożliwiają uzyskania prawa jazdy. Tolerancja na różne wady u kandydata jest dość duża. Ponadto wiele wrodzonych wad można skutecznie niwelować, chociażby stosując korekcję wzroku czy aparat słuchowy.
Badania wzroku na prawo jazdy przebiegają tu dość standardowo, podobnie jak u okulisty. Osoba badana musi przede wszystkim poprawnie odczytać znaki umieszczone na tablicy. Trzeba jednak pamiętać, że sam fakt wystąpienia konkretnej wady wzroku nie dyskwalifikuje od razu kandydata. Istnieją jasno określone normy, jakie należy spełnić, aby móc ubiegać się o prawo jazdy. Osoby z mniejszymi wadami wzroku nie powinny zatem obawiać się tego, że będzie to dla nich poważna przeszkoda.
Wady wzroku a możliwość uzyskania prawa jazdy
Wada wzroku a prawo jazdy to kwestia, która niepokoi wielu ludzi. Istnieją pewne wady, które rzeczywiście całkowicie uniemożliwiają uzyskanie prawa jazdy. W większości przypadków nie są one jednak przeszkodą, jeśli tylko kierowca będzie stosował się do kilku przepisów.
Wymagania są tu jasno określone. Ostrość wzroku musi wynosić minimum 0,5 dioptrii – w praktyce oznacza to bezproblemowe przeczytanie znaków z piątego rzędu na tablicy. Wymaga się również kąta widzenia poziomego minimum 120 stopni. Oczywiście, wszelkie metody korekcji danej wady wzroku – przede wszystkim okulary lub szkła kontaktowe – są jak najbardziej dozwolone.
Jeśli jednak wada wzroku jest poważna i wymaga ciągłej korekcji, informacje o tym powinny znaleźć się w prawie jazdy. Jest to bardzo ważne, bowiem wówczas kierowca ma obowiązek prowadzenia samochodu przy użyciu wskazanej w informacji korekcji. Jeśli osoba taka zostanie na przykład złapana w czasie kontroli drogowej bez okularów lub szkieł kontaktowych, mogą spotkać ją poważne konsekwencje. Co więcej, w dokumencie powinna być wskazana konkretna metoda korekcji, która ma być stosowane w czasie jazdy.
Osoby z wadami wzroku mogą być również zmuszone do nieco wcześniejszego przechodzenia badań okresowych. Standardowo prawo jazdy wydawane jest na okres 15 lat. Po tym czasie kierowca musi wymienić dokument na nowy, a przy okazji ponownie przejść wszystkie wymagane badania. W przypadku osób z poważniejszymi wadami wzroku dokument może zostać wydany na 10 lub 5 lat.
Wady wzroku mogą być nieco większą przeszkodą dla osoby, która chce być kierowcą zawodowym. W tym przypadku wymagania są nieco wyższe, a ostrość wzroku po korekcji musi wynosić minimum 8 dioptrii – kandydat musi zatem przeczytać znaki z ósmego rzędu na tablicy. Wyższe wymagania są w tym przypadku zrozumiałe, ponieważ kierowca zawodowy zwykle spędza za kierownicą znacznie więcej czasu i ponosi większą odpowiedzialność za przewożone towary lub ludzi.
Daltonista a prawo jazdy – najważniejsze informacje
Niektóre wady wzroku z pozoru uniemożliwiają uzyskanie prawa jazdy, ale w rzeczywistości nie musi to być przeszkoda. Jednym z najczęściej zadawanych pytań jest tutaj to, czy daltonista może mieć prawo jazdy.
Z pozoru daltonizm powinien być bardzo poważną przeszkodą w prowadzeniu samochodów. W rzeczywistości jednak nie zawsze uniemożliwia to otrzymanie prawa jazdy. Przede wszystkim należy pamiętać, że istnieją różne odmiany daltonizmu. Nie wszyscy daltoniści mają problem z odróżnianiem od siebie tych samych barw. Istotne jest przede wszystkim rozpoznawanie barw świateł drogowych – zielonych i czerwonych.
Równocześnie nawet w takim przypadku możliwe jest otrzymanie prawa jazdy, jeśli kandydat poprawnie przejdzie określone badania. Daltonizm sam w sobie nie jest poważnym problemem w czasie prowadzenia samochodu.
Przykład ten pokazuje, że wady wzroku niekoniecznie muszą być nieprzekraczalną barierą w prowadzeniu samochodu. W wielu przypadkach możliwe jest uzyskanie takich uprawnień, a obowiązujące w Polsce prawo posiada dość szeroką tolerancję dla osób z różnymi ograniczeniami. Ważne jest jednak zachowywanie absolutnego minimum sprawności. Na osoby z wadami wzroku często nałożone są też dodatkowe wymagania, takie jak stosowane podczas jazdy odpowiedniej korekcji. Nie jest to jednak duży problem, tym bardziej dla osób, które i tak korzystają z okularów lub szkieł kontaktowych w życiu codziennym.
Jeśli ktoś cierpi zatem na wadę wzroku i chce otrzymać prawo jazdy, nie powinien z góry rezygnować. W wielu przypadkach nie będzie to przeszkoda w prowadzeniu samochodu, jeśli tylko kierowca dostosuje się do kilku podstawowych przepisów. Największe ograniczenia są nałożone na kierowców zawodowych. W tym przypadku kandydat musi spełnić nieco wyższe normy i wykazać się dobrym wzrokiem.
Warto pamiętać, że wszystkie podane normy dotyczą sprawności wzroku już po korekcji. Stosowanie odpowiednich okularów lub szkieł kontaktowych pozwala na uzyskanie znacznie lepszego wyniku podczas badań. W niektórych przypadkach wystarczy także prosty zabieg, aby znacznie zmniejszyć wadę wzroku i poprawić ostrość widzenia. Współczesna medycyna daje zatem bardzo szerokie możliwości w pokonywaniu takich barier.
