Posiadanie quada to marzenie niejednej osoby, a całkiem przyzwoity sprzęt można kupić już za kilkanaście tysięcy złotych. Z tego powodu niektórzy decydują się na zaspokojenie swoich pragnień i zakup czterokołowca. Przed taką inwestycją pojawia się jednak pytanie o to, jakie uprawnienia trzeba mieć, aby móc legalnie poruszać się quadem. Odpowiadamy.
Czym są quady?
Quady, a inaczej wszędołazy czy ATV (od angielskiego all-terrain vehicle), są dostępne na polskim rynku od około 30 lat. Obecnie wykorzystuje się je głównie w celach rozrywkowych, np. do jazdy off-roadowej. Czterokołowce doskonale radzą sobie w trudnym terenie. Dlatego też oprócz tego, że mają typowo rekreacyjne zastosowania, sprawdzają się również w Straży Pożarnej, Policji czy Wojsku Polskim. Poza tym świetnie spisują się jako środek transportu dla służb ratunkowych działających w górach czy dla leśników.
ATV to pojazd wyróżniający się brakiem wyposażenia w kabinę. Kierowca prowadzi go, siedząc okrakiem na siedzisku. Na uwagę zasługują również sporych rozmiarów opony z obniżonym ciśnieniem. Zazwyczaj quady są napędzane dwu- lub czterosuwowym silnikiem, a ich waga nie przekracza 400 kg.
Rodzaje quadów
Najpopularniejsze czterokołowce zaliczają się do kategorii pojazdów rekreacyjnych. Cechują się jednoosiowym napędem i silnikiem o pojemności do 200 cm3. Można się nimi przemieszczać zarówno po nieutwardzonych trasach o zmiennym nachyleniu, jak i po prostych drogach. Idealnie spisują się podczas krajoznawczych wycieczek po polnych czy leśnych terenach.
Kolejną grupę stanowią quady sportowe używane m.in. podczas zawodów. Charakteryzują się silnikiem o pojemności od 600 do 1000 cm3. Z uwagi na ekstremalne wykorzystanie, np. do skoków, pojazdy mają wzmocnioną konstrukcję i czterokołowy napęd.
Quady przeprawowe przeznaczone są do zastosowania w wyjątkowo trudnym, błotnistym terenie. Umożliwia to napęd 4 × 4 oraz solidne zawieszenie w wysokim prześwitem. Możliwość swobodnego przemieszczania się, nawet przy dużych niwelacjach, gwarantują silniki o pojemności od 300 do 995 cm3.
Jazda quadem w praktyce
Wiele osób traktuje jazdę quadem jako świetną przygodę. Mimo to nie można zapomnieć o kwestiach bezpieczeństwa. Przemieszczanie się czterokołowcem wbrew pozorom wcale nie należy do prostych czynności! Początki są znacznie łatwiejsze dla osób, które mają już jakieś doświadczenie w kierowaniu, np. jednośladem. To dlatego, że poruszanie się ATV wymaga umiejętności zachowania równowagi, szczególnie podczas pokonywania stromych wzniesień czy ostrych zakrętów.
Duży nacisk kładzie się na odpowiednią pozycją w czasie jazdy oraz na zapięcie pasów bezpieczeństwa. Poza tym najlepiej, jeśli ciężar ciała jest oparty na siedzisku. Z kolei podczas jazdy na stojąco należy pamiętać o lekkim ugięciu kolan i rąk. Oprócz obowiązkowego kasku kierowca powinien zaopatrzyć się w odpowiednie buty, ochraniacze na łokcie i nakolanniki.
Prawo jazdy na quada — co warto wiedzieć?
Jazda quadem większości osób kojarzy się głównie z pokonywaniem bezkresnych tras na obszarach leśnych. Warto jednak wiedzieć, że czterokołowcem można bez obaw poruszać się także po asfalcie i normalnych drogach publicznych. Kto jednak ma prawo do korzystania z nich?
Kilkanaście lat temu do prowadzenia quada niezbędne były takie same uprawnienia jak do motoroweru. Obecnie przepisy drogowe dzielą quady na dwie kategorie:
- czterokołowce zwykłe lub ciężkie — o wadze przekraczającej 350 kg. Mogą rozwijać prędkość wyższą niż 45 km/h;
- czterokołowce lekkie — o wadze niższej niż 350 kg, poruszające się maksymalnie z prędkością 45 km/h.
W zależności od rodzaju pojazdu do prowadzenia quada potrzebne są inne uprawnienia. Warto podkreślić, że osoba kierująca quadem powinna być wyposażona w kask oraz ochraniacze na łokcie i kolana. Dodatkowo, przemieszczając się z dzieckiem poniżej 7. roku życia, nie wolno przekraczać prędkości 45 km/h.
Czy na quada trzeba mieć prawo jazdy?
Wiele osób zastanawia się, czy i jakie uprawnienia trzeba mieć do jazdy quadem. Otóż w przypadku osób mających prawo jazdy kategorii B sprawa jest bardzo prosta, bo taki dokument pozwala na poruszanie się zarówno lekkim, jak i ciężkim czterokołowcem.
W innym razie do prowadzenia ATV o wadze poniżej 350 kg wystarczy prawo jazdy kategorii AM odpowiadające dawnej karcie motorowerowej. Takie uprawnienia można uzyskać najwcześniej w wieku 14 lat.
Z kolei do jazdy quadami ciężkimi potrzeba ukończyć minimum 16. rok życia. Ten próg wiekowy pozwala na zdobycie kategorii B, która uprawnia do jazdy czterokołowcem o wadze powyżej 350 kg
Warto podkreślić, że, oprócz uzyskania prawa jazdy, do przemieszczania się quadem trzeba spełnić kilka dodatkowych wymagań. Czterokołowce poruszające się po polskich ulicach muszą mieć dowód rejestracyjny, tablice i być objęte obowiązkowym ubezpieczeniem OC.
Jaki jest koszt prawa jazdy na quada?
Wiedząc już, jakie trzeba mieć prawo jazdy na quada, można zastanowić się nad kosztami uzyskania takich uprawnień. W zależności od rodzaju szkolenia i miejscowości, cena kursu będzie inna.
W przypadku kategorii AM cena waha się od 500 do 1 200 zł. Kurs obejmuje 6 godzin teoretycznych oraz 5 godzin jazd. Można zapisać się na niego 3 miesiące przed ukończeniem 14. roku życia za wcześniejszą zgodą rodzica lub opiekuna. Uzyskanie takich uprawnień pozwala na przemieszczanie się motorowerem lub czterokołowcem lekkim. W kosztach należy uwzględnić również opłaty związane z utworzeniem dokumentów — 100,5 zł — i z podejściem do egzaminu teoretycznego oraz praktycznego — łącznie 170 zł.
Osoby powyżej 16. lub 18. roku życia, zdecydowane na zdobycie kategorii B lub B1, muszą liczyć się z wydatkiem rzędu 1 500 – 3 000 zł. Finalna cena kursu zależy od lokalizacji Ośrodka Szkolenia Kierowców i jego oferty. W ramach kursu jest realizowanych 30 godzin lekcyjnych szkolenia teoretycznego i 30 godzin jazd na placu manewrowym i po mieście. Tak samo jak w przypadku kategorii AM, do ostatecznych kosztów należy doliczyć opłatę za wyrobienie dokumentów — 100,50 zł, koszt egzaminów — 200 zł, oraz cenę wizyty u lekarza orzecznika — 200 zł.
