Szkoda całkowita z OC a samochód zastępczy. Odpowiedź na pytanie czytelniczki

Wśród komentarzy do artykułu zamieszczonego w serwisie porównywarki rankomat.pl znalazła się prośba o wyjaśnienie i pomoc w sprawie przyznania pojazdu zastępczego po szkodzie całkowitej z OC. Ponieważ temat ten jest bardzo obszerny, postanowiłam zamieścić odpowiedź na moim blogu. Mam nadzieję, że poniższe informacje  przysłużą się nie tylko Pani, która poprosiła nas o sprostowanie, ale również innym kierowcom w podobnej sytuacji.

Komentarz od do artykułu rankomat.pl „Samochód zastępczy z OC sprawcy – jak długo przysługuje poszkodowanemu?” z 26.02.2015 roku

za kierownicąWitam serdecznie miałam wypadek drogowy nie ze swojej winy posiadam informację że będzie szkoda całkowita dostaliśmy auto zastępcze ale tylko na trzy dni bo pani dziś udzieliła mi informacji że w związku ze szkodą całkowitą dostałam odmowę przedłużenia auta zastępczego bo na tyle mi przysługiwało. Teraz problem bo mąż dojeżdża do pracy 35km ja do lekarzy w związku z wypadkiem,dzieci na zajęcia ;( proszę mi powiedzieć co mogę w tej sytuacji zrobić, dodam że nie stać mnie na wypożyczenie auta prywatnie. Pozdrawiam będę wdzięczna za info.

Szanowna Pani, niestety nie jestem w stanie wyjaśnić skąd w tym przypadku ubezpieczyciel zadecydował tylko o trzech dniach przydzielenia pojazdu zastępczego. Mam po prostu zbyt mało informacji w tej sprawie. Mogę więc posłużyć się jedynie ogólnymi przepisami, które – mam nadzieję, będą pomocne w Pani sprawie.

Okres na jaki przysługuje rekompensata za pojazd zastępczy jest bardzo łatwy do określenia w przypadku szkody częściowej (czyli: od dnia szkody, ewentualnie od dnia oddania do warsztatu – jeśli po kolizji można było się nim poruszać po drodze, aż do dnia naprawy). Zakwalifikowanie szkody z OC  jako całkowitej niekiedy utrudniało właściwą interpretację prawa zarówno przez poszkodowanych, jak i towarzystwa ubezpieczeniowe. Bardzo często zdarzało się, że pomimo uchwały Sądu Najwyższego (sygn. akt III CZP 5/11) zakłady ubezpieczeń stosowały „własne zasady”. Często na niekorzyść poszkodowanych kierowców.

Szkoda całkowita a samochód zastępczy

Uchwała Sądu Najwyższego

Mówiąc o okresie w którym przysługuje poszkodowanemu pojazd zastępczy (po orzeczeniu szkody całkowitej), trzeba koniecznie przypomnieć uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 2013 roku: „odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego w okresie niezbędnym do nabycia innego pojazdu mechanicznego, jeżeli odszkodowanie ustalone zostało w wysokości odpowiadającej różnicy pomiędzy wartością pojazdu mechanicznego sprzed zdarzenia powodującego szkodę, a wartością pojazdu w stanie uszkodzonym, którego naprawa okazała się niemożliwa lub nieopłacalna…”

Jednak nie możemy interpretować jej na zasadzie ” w takim razie po co się spieszyć?” Czas przeznaczony na nabycie nowego pojazdu nie może być sztucznie przedłużony. Przy zbyt długiej zwłoce towarzystwo ubezpieczeniowe może poprosić o stosowne uzasadnienie. Oczywiście poparte konkretami.Zwróćmy również uwagę, że wspomniana uchwała dotyczy sytuacji, w której towarzystwo nie przejmuje wraku pojazdu. Inaczej może podchodzić do sprawy

Wskazówki  PIU

Polska Izba Ubezpieczeń (PIU) próbując ujednolicić zasady korzystania z pojazdu zastępczego po szkodzie całkowitej wystosowała pismo, w którym wyjaśnia na jaki czas przysługuje pojazd zastępczy z OC sprawcy przy szkodzie całkowitej. Wygląda to następująco:

Okres zasadny zwrotu kosztów najmu samochodu zastępczego obejmuje zsumowane okresy

  • od dnia szkody do jej zgłoszenia (tutaj za wystarczający okres uważa się 3 dni – później, trzeba uzasadnić zwłokę, jeśli spóźnienie jest słuszne – uznaje się cały okres od dnia szkody do jej zgłoszenia),
  • od dnia zgłoszenia szkody do dnia dokonania oględzin przez przedstawiciela towarzystwa ubezpieczeniowego i uzyskania przez poszkodowanego (lub upoważniony przez poszkodowanego podmiot) informacji o kwalifikacji szkody jako całkowita (nie musi to być informacja o przyznanym odszkodowaniu),
  • czas niezbędny na sprzedaż wraku pojazdu, nabycie nowego o podobnych parametrach i rejestrację ((przyjęto, że 7 dni od uzyskania informacji o zakwalifikowaniu szkody jako całkowita (pod warunkiem, że ubezpieczyciel poinformował o wycenie wraku) jest wystarczające i tyle się refunduje, bez potrzeby dodatkowego uzasadnienia ze strony osoby poszkodowanej).

PIU podkreśla również, że:

kierowcaTowarzystwo ubezpieczeniowe może uwzględnić okres zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego dłuższy niż 7 dni od orzeczenia szkody całkowitej w uzasadnionych przypadkach, ustalając np. czy:
– poszkodowany dołożył wszelkich starań, aby sprzedać wrak i kupić nowy pojazd,
– poszkodowany nie posiadał możliwych środków na zakup innego pojazdu, bez konieczności sprzedaży wraku,
– wyjątkowa sytuacja w jakiej pozostaje poszkodowany nie daje mu możliwości zakupu nowego auta.

Według pisma PIU, dzień wypłaty uważa się za koniec okresu upoważniającego do zwrotu kosztów wynajmu pojazdu zastępczego. Wyjątek – wypłata nastąpiła przed upływem 7 dni od przekazania informacji o szkodzie całkowitej i wycenie wraku. W takim przypadku końcem okresu zasadnego zwrotu kosztów jest 7 dzień od otrzymania w/w informacji.

Samochód zastępczy odbieramy na własny koszt

Wiele osób uważa, że ubezpieczyciel powinien dostarczyć do nich pojazd zastępczy i odebrać go w ustalonym terminie. Nie ma nic bardziej mylnego!
Przede wszystkim najważniejszą kwestią jest uzmysłowienie sobie faktu, że towarzystwo ubezpieczeniowe nie jest zobowiązane do fizycznego dostarczenia pojazdu zastępczego osobie poszkodowanej, ale do pokrycia kosztów najmu pojazdu zastępczego. Poszkodowanemu należy się więc zwrot poniesionych kosztów z tytułu wynajmu auta. Sam ubezpieczyciel z reguły nie posiada własnej floty pojazdów, ale współpracuje lub czasami tylko wskazuje instytucje, które zajmują się wynajmem takich samochodów.

Według oceny Sądu Najwyższego – szkoda majątkowa to wydatki poniesione przez poszkodowanego podczas wynajmu samochodu zastępczego, w czasie remontu uszkodzonego pojazdu lub przez czas niezbędny do zakupu innego pojazdu (nasza szkoda całkowita).

Podsumowując

Po szkodzie całkowitej mamy pełne prawo do rekompensaty za użytkowanie samochodu zastępczego aż do dnia wypłaty odszkodowania. Po tym okresie powołanie się wyłącznie na uchwałę SN może nie wystarczyć. Towarzystwa ubezpieczeniowe podkreślają, że potrzebne jest im celowe i ekonomicznie uzasadnienie wydatków na ten cel. W takim razie, to poszkodowany będzie musiał przedstawić dowody dokumentujące zasadność roszczeń i przyczyny zwłoki w zakupie nowego auta.

P. S.

Autorce naszego dzisiejszego zapytania mogę jedynie polecić ponowny kontakt z towarzystwem ubezpieczeniowym. Może obecny pojazd zastępczy pochodził np. z warsztatu, który go odholował z miejsca zdarzenia, a ubezpieczyciel wcale nie odmawia dalszej rekompensaty za wynajem samochodu? Być może, to właśnie on wskaże wypożyczalnię, która zgodzi się na wynajem pojazdu z późniejszym rozliczeniem bezgotówkowym? Myślę, że dialog z towarzystwem ubezpieczeniowym będzie w tym przypadku najlepszym rozwiązaniem, tym bardziej, że nie można opierać się tylko na rozmowie i decyzji  jednej osoby.